Verzorging Gestreepte pijlgifkikker

  • 1. Algemeen

    Wetenschappelijke naam Phyllobates vittatus
    Grootte 3 cm
    Terrarium 80 x 40 x 50 cm
    Herkomst Costa Rica
    Biotoop Tropisch regenwoud
    Lampen Geen UV noodzakelijk
    Temperatuur 20 tot 25 graden
    Voeding Insecten
    Voortplanting Eierleggend
    Leeftijd Tot 10 jaar
  • 2. Wetgeving

    De gestreepte gifkikker is opgenomen in de CITES appendix II
    Gestreepte gifkikkers zijn in hun natuurlijke verspreidingsgebied bedreigd door onder andere bosbouw en de amfibieënschimmel Batrachocytrium dendrobatidis en mogen niet, of in beperkte mate, geëxporteerd worden.
    Er is geen vergunning nodig om een gestreepte gifkikker te houden of te verkopen.
    Wel is een bewijs van aankoop nodig, om aan te tonen dat het dier legaal is verkregen. De bon van de winkel waar het dier is aangeschaft, of een overdrachtsverklaring van de kweker is daarvoor voldoende.

  • 3. Uiterlijk

    Een twee en een halve, tot 3 centimeter grote, aantrekkelijk gekleurde kikker.
    Mannelijke dieren zijn over het algemeen iets kleiner dan vrouwtjes.
    Beide geslachten hebben een afgeronde rug en soms een hangbuikje en lijken door hun lichaamsbouw vaak wat te dik.
    De basiskleur van het lichaam is diep glanzend zwart.
    Over het lichaam lopen vanaf de neuspunt, boven het oog langs, en naar de stuit (dorsolateraal) twee lengtestrepen Deze zijstrepen variëren in kleur van donker geel of oranje, tot bijna rood.
    Vanaf de kin loopt er een blauw-witte streep naar de schouder, die doorloopt op de voorpoten. De rest van de voor, en achterpoten en de buikzijde zijn blauw tot groen met wit gemarmerd.

    Ondanks het kleine verspreidingsgebied van deze  kikker zijn er binnen de natuurlijke populatie verschillende lokaliteitsvormen aanwezig. Meestal zijn deze dieren vernoemd naar de stad of rivier waar zij in de buurt voorkomen. Dieren die voorkomen in de buurt van Palmar Norte, in het noordelijke deel van het verspreidingsgebied hebben vaak een onderbroken streep op de rug, meestal iets lichter van kleur dan de strepen op de zijdes

    Er is nog veel onbekend over de familieverbanden van deze lokale vormen, en het zou goed kunnen dat, naarmate onderzoek van biologen naar de taxonomie van deze dieren vordert, deze lokaliteitsvormen tot aparte soorten verheven worden.
    Een van de belangrijkste redenen om het herkomstgebied van deze kikkers zo goed mogelijk te beschermen.
    de Golfo-Dulce pijlgifkikker werd bijvoorbeeld voorheen gerekend tot dezelfde soort als de Caraïbische gestreepte pijlgifkikker (Phyllobates lugubris).


    In gevangenschap kunnen deze dieren tot 10 jaar oud worden.

  • 4. Verspreidingsgebied

    Costa rica
    Deze soort komt voor in het pacifische laagland van het “Golfo-Dulce district” in Costa Rica. De gestreepte pijlgifkikker komt vooral voor in de provincie Puntaneras en het Corcovado Nationaal park. Vermoedelijk komt deze soort ook voor in het Zuidwesten van Panama.
    De dieren komen leven daar in het tropisch regenwoud, vrijwel altijd de buurt van stromend water waar ze zich ophouden onder afgevallen bladeren en tussen boomwortels. 

  • 5. Huisvesting gevangenschap

    Voor een groepje van 2 tot 5 dieren is een terrarium van 80 x 40 x 50 Centimeter of groter voldoende. In een verblijf van dit formaat kunnen 1 of 2 mannelijke dieren en wat vrouwtjes goed gehouden worden.
    Als bodemmateriaal kan het beste gebruik gemaakt worden van tuinturf, of turfplaatjes.
    Met turfplaatjes of blokken kunnen in het terrarium mooie hoogteverschillen aangebracht worden.
    Voor de verdere inrichting kan men gebruik maken van stukken kienhout, varenwortel  en kurkschors om schuilplaatsen te creëren. Mos en grote afgevallen bladeren kunnen de inrichting op de bodem completeren en zorgen er voor dat het bodemmateriaal niet zo snel uitdroogt.
    Naast deze materialen is het heel goed mogelijk om in een kikkerterrarium levende planten aan te brengen. Verschillende soorten mos en kruipende planten zoals bijvoorbeeld Ficus pumillia, Ficus montana, Philodendron scandens en Pellonia repens kunnen gebruikt worden om het geheel aan te kleden.
    Verder zijn er verschillende soorten Bromelia en Tillandsia verkrijgbaar om het geheel verder te verfraaien door deze op de houtstronken of tegen de achterwand aan te brengen.
    Speciale UV lampen of warmtespots zijn voor de gifkikkers niet noodzakelijk. Planten zoals Bromelia in het terrarium vragen wel vrij veel licht.
    Her en der in de bak kunnen verstopplaatsen aangebracht worden zoals speciale plastic huisjes voor gifkikkers of bijvoorbeeld omgekeerde halve kokosnoten.

    Een waterbak of watergedeelte mag uiteraard niet ontbreken voor deze dieren.
    Zorg er wel voor dat deze niet te diep zijn, of dat de dieren er in ieder geval makkelijk uit kunnen kruipen als ze in het water terecht  komen, deze kikkertjes hebben geen grote zwemvliezen tussen hun tenen en kunnen niet al te best zwemmen.
    Iedere dag, of om de dag kan het terarium gesproeid worden. De relatieve luchtvochtigheid mag overdag zo rond de 80% zijn, in de nacht mag deze stijgen naar 100%
    De gemiddelde temperatuur van het terrarium moet zo rond de 25 graden Celsius zijn, gek veel warmer dan dit vinden de kikkers onprettig, ze drogen dan sneller uit, en ze zullen zich meer verstoppen onder de inrichtingsmaterialen.

  • 6. Hanteren

    Het vastpakken van gifkikkers is over het algemeen af te raden. De slijmlaag op de huid van de dieren kan beschadigen waardoor de dieren gezondheidsproblemen kunnen krijgen.
    Als de kikkers verplaatst moeten worden is het het handigste om ze te vangen met behulp van kleine plastic bakjes of kokertjes waar men de dieren in kan laten springen, en ze op die manier te vervoeren.
    Als de dieren onverhoopt toch vastgepakt moeten worden is het verstandig om voor de gezondheid van de dieren latex of vinyl handschoenen te dragen.
    De giftige huidafscheiding waar de pijlgifkikkers om bekend staan is bij dieren in gevangenschap vrijwel totaal afwezig. In het wild eten de dieren giftige geleedpotigen en worden als gevolg daarvan zelf giftig.
    Dieren die in gevangenschap gehouden worden krijgen een heel ander dieet en daarbij ontbreekt het huidgif vrijwel volledig.

  • 7. Voeding

    De dieren kunnen het beste om de dag, of iedere dag gevoerd worden. 
    Als basisvoeding voor pijlgifkikkers kan het beste gebruik worden gemaakt van fruitvliegen.  Deze zijn verkrijgbaar bij de meeste reptielenspeciaalzaken, en zijn ook erg makkelijk zelf te kweken.
    Verder eten de kikkers alle kleine geleedpotigen die in hun bek passen.
    Gestreepte pijlgifkikkers hebben een opvallend grote bek voor hun formaat en eten ook nog wel eens kleinere krekels en huisvliegen
    Verder kunt u springstaartjes, kleine tropische pissebedden, bladluis en verschillende soorten kleine kevers voeren. Deze zijn in de terrariumspeciaalzaak te verkrijgen.
    Om er voor te zorgen dat de voedseldieren in het terrarium blijven, en zich zo veel mogelijk op 1 plaats ophouden kan een klein plastic bakje met en beetje geprakte banaan in het terrarium gezet worden. De kikkers leren heel gauw dat de voedseldieren daar te vinden zijn.
    Er zijn voor pijlgifkikkers speciale vitamines verkrijgbaar waarmee de voedseldieren bepoederd kunnen worden. Zeker bij opgroeiende dieren, en volwassen dieren die veel eitjes leggen in het paarseizoen, is het verstandig om dit te supplementeren.

  • 8. Voortplanting

    Gestreepte gifkikkers kunnen volwassen zijn met een leeftijd van 8 tot 12 maanden.

    Volwassen mannetjes bakenen een territorium af met enkele schuilplaatsen die zij fel verdedigen tegen andere mannelijke rivalen.
    Om vrouwtjes naar hun territorium toe te lokken brengen zij een fluitconcert ten gehore. De dieren klinken als kleine kanaries.
    Het nabootsen van een regenseizoen is in gevangenschap niet echt noodzakelijk, en in gevangenschap kunnen de dieren zich het hele jaar rond voortplanten.
    Ook de vrouwtjes van deze soort zijn soms actief in de hofmakerij en bespringen fluitende mannetjes om aan te geven dat ze tot paren bereid zijn. Sommige vrouwtjes kunnen best nog kieskeurig zijn, lang niet ieder fluitend mannetje vinden zij geschikt om mee te paren.

    De eitjes worden door het vrouwtje afgezet op overdekte vochtige plaatsen, onder afgevallen bladeren, en in het terrarium in aangebrachte plastic kokertjes of speciale “dendrobatenhuisjes”: kleine plastic verstopplaatsen waar de dieren in kunnen kruipen.
    De mannetjes omklemmen de vrouwtjes niet met hun voorpoten zoals de meeste kikkersoorten doen, de eitjes worden simpelweg bevrucht door met de achterlijven tegen elkaar te zitten.
    Legsels zijn over het algemeen een tiental eitjes groot, het maximum ligt ongeveer rond de 25 eitjes.
    Na het afzetten van de eitjes verlaat het vrouwtje de legplaats en het mannetje blijft het legsel verdedigen, tot de eitjes na 12 tot 15 dagen uitkomen.
    Als de kikkervisjes uit het ei komen neemt het mannetje de jonge dieren op zijn rug en transporteert de larven naar een poeltje water waar ze verder zullen opgroeien zonder hulp van de ouderdieren.

    In gevangenschap kunnen de larven gewoon bij elkaar blijven in het water, over het algemeen zijn de dieren niet kannibalistisch.
    De kikkerlarven zijn omnivoor en kunnen gevoerd worden met visvoertabletten, gedroogde brandnetel en speciaal voer voor kikkerlarven.
    In gevangenschap geboren dieren kunnen na verloop van tijd wat fletser van kleur worden.
    Het toevoegen van caroteen aan het voer van de larven kan dit voorkomen. 

  • 9. Ziektes

    Uiteraard kunnen gifkikkers ook ziek worden, net als ieder ander dier.

    Aanwijzingen voor mogelijke ziekten kunnen zijn:

    Lusteloos gedrag, slechte eetlust en weinig bewegen (bij een normaliter actief dier).

    Moeilijk ademen, met de bek open ademhalen, dit kan wijzen op luchtweginfecties.

    Braken of regurgiteren (opgeven) van voedsel.

    Afwijkende ontlasting, diarree, abnormaal ruikende ontlasting, of helemaal geen ontlasting.
    Deze symptomen kunnen wijzen op een besmetting met darmparasieten of een bacteriële infectie.

    Vlekken op de huid, die kunnen wijzen op schimmel of bacteriële infecties. Schimmelinfecties bij amfibieën, en vooral het voorkomen ervan, zijn op dit moment een punt van aandacht binnen de terrariumhouderij.

     

    Ziektes kunnen zich ook op andere manieren manifesteren. Als de kikkers ander gedrag vertonen dan wat hierboven beschreven is, laat het ons even weten, wij kunnen misschien verder helpen, en eventueel doorverwijzen naar een dierenarts.